Dyrektor artystyczna: Aneta Szyłak
www.wyspa.art.pl
www.alternativa.org.pl
Press preview 23 maja 2013
Oficjalne otwarcie 24 maja 2013

Miasto nigdy nie jest skończone. Przekształcenie miasta zawsze związane jest z myśleniem futurystycznym. I to, które sobie wyobrażamy zapewne nie będzie tym, w którym będziemy mieszkać. Myślenie o przyszłości miasta wpływa na wszystkie aspekty naszego życia – zamieszkanie, sposoby spotkania, życie polityczne, zdobywanie wiedzy. Zespół kuratorski podejmuje niezwykle skomplikowane zadanie połączenia narzędzi sztuki współczesnej, architektury, urbanistyki i nauk historycznych, wiedzy praktycznej i teoretycznej, aby rozpocząć wraz z mieszkańcami rozmowę o tym, co oznacza planowanie miasta. Buduje przepływy pomiędzy istniejącą dokumentacją historyczną i jej współczesną translacją na obiekty sztuki.

Kontynuując zadania Alternativa, których pole wiedzy w latach ubiegłych organizowane było wokół pojęć takich jak forma potoczna (Estrangement), Praca i Wypoczynek, archiwum (Wyspa. Teraz jest Teraz)  czy Materialność, podejmujemy w kolejne zadanie przyjrzenia się miejskim futurologiom planistycznym.

Biorąc Gdańsk jako punkt wyjścia i obiekt studiów,  ale nie ograniczając się do niego, wystawa Do jutra! podejmuje zagadnienie planowania miejskiego jako manifestacji myślenia ideologicznego. Przebudowa miasta to całkowita przebudowa rzeczywistości, przestrzeni przebywania, polityki, spotkania, odpoczywania czy zdobywania wiedzy. Począwszy od XIX wiecznej defortyfikacji Gdańsk był obiektem zrealizowanych i niezrealizowanych planów modernizacyjnych, które odzwierciedlały gwałtowne niekiedy zmiany polityczne. Ten specyficzny case study jest więc dla nas okazją do zapoczątkowania szerokiej dyskusji na temat tego co to znaczy zmienić miasto? I co miasto znaczy? Jak palimpsestyczny kompozyt śladów historii, jej odtwarzania i reprezentowania wpływa na miasto jako znaczenie? Jakie są tego narzędzia? Jak my dzisiaj je zmieniamy? O ile może to być proces w większym stopniu włączający mieszkańców?

Przyjęcie tej optyki i postawienie w centrum zagadnienia miasta, którego kształtowanie jest zobowiązaniem publicznym i historycznym związane jest z sytuacją, gdy w globalniej skali następują - w różnych interwałach czasowych - istotne modyfikacje przestrzeni miast wywołane przemieszczaniem się kapitału, migracją ludności, redefinicją pojęcia i miejsca pracy oraz zmianą funkcji miast. Jest to również przypadkiem Gdańska i dzielnicy Młode Miasto mającej powstać na dawnych terenach Stoczni. Do Jutra! to wystawa z widokiem na budowę ulicy Nowa Wałowa. To tu bedziemy się przyglądać nowemu przyszłemu centrum i ideom oraz taktykom jego zamieszkania.

Wystawa zostanie zaproponowana grupom aktywistycznym, kołom naukowym, uczelniom i mieszkańcom jako miejsce debaty, wykładów, warsztatów i dyskusji a także generować swoje własne projekty edukacyjne. Chcemy włączyć w ten projekt mieszkańców, uczniów, studentów i turystów oraz na różne sposoby instytucje i organizacje, które podzielają naszą troskę o przyszłość i spójność tkanki miejskiej Gdańska. Ponieważ Wyspa angażuje się w prace Rady Interesariuszy Młodego Miasta liczymy na to, że dla członków Rady wystawa stanie sie źródłem niezbędnej wiedzy i wpłynie na stosowanie dobrych praktyk projektowych i inwestycyjnych.

Wystawa jest wynikiem współpracy pomiędzy Instytutem Sztuki Wyspa, Instytutem Historii Sztuki UG, Katedrą Urbanistyki PG oraz  innymi instytucjami kulturalnymi i naukowymi Gdańska oraz artystami, którzy dokonają odtworzenia, krytycznej analizy, artystycznej transformacji i interpretacji planów miejskich oraz makiet budynków i niezrealizowanych planów urbanistycznych. Interesują nas one jako swoiste dokumenty myślenia o mieście i nadawania mu znaczenia. Znaczenia te, wynikające z rozwoju myśli urbanistycznej ale też dominujących ideologii, porządków politycznych i ekonomicznych będziemy oglądać z perspektywy dzisiejszego doświadczenia miasta i jego potencjału wynikającego z lokalizacji i tego, co o nim już pomyślano.

Trzon zespołu Alternativa 2013 tworzą: Aneta Szyłak (dyrektor artystyczna), Solvita Krese (kuratorka), Jacek Friedrich (opieka naukowa), Maks Bochenek (kurator i główny producent) oraz Hubert Bilewicz (kurator programu edukacyjnego), a także grono doradców i konsultantów merytorycznych. Niebawem ogłosimy ostateczną listę artystów.

Spot promujący Alternativa 2013, autor Marek Rogala